ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Θέματα των ημερών που έρχονται   .........................    

     - Ο Αη Βασίλης

     - Ο Έλληνας Αη Βασίλης

     - Χριστουγεννιάτικα έθιμα

Αφιερώματα   ......................... 

     - Δομήνικος Θεοτοκόπουλος

     - Γνωριμία με το συγγραφέα Ν. Θωμά

Απόψεις και προβληματισμοί   ...............

    - Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική

    - Το τιμημένο

    - ΜΜΕ και παιδί

    - Πως βλέπουμε το θέατρο

    - Ο Διαφωτισμός

Εμπνεύσεις  ....................      

    - Τζοκόντα

    - Σαίξπηρ: στίχοι από το Μάκβεθ

    - Ποιήματα

Βιβλιοπαρουσιάσεις   .....................  

- Ο μικρός πρίγκιπας

Ψυχαγωγία   ..................... 

- Σταυρόλεξο, κρυπτόλεξο

 

 

 

 

 

Συμμετείχαν οι μαθητές:

 

Α’ Γυμνασίου:

Μανώλης Χαράλαμπος

Μεκόλλι Έρβιν

Μπόμπρικ Ιγκόρ

Μπόσινα Κων/να

Παναγιωτάρας Γιώργιος

Στίκα Μαρίνα

 

Β’ Γυμνασίου:

Βελία Μαλβίνα - Ελισάβετ

Γκούζια Λίνα

Ιωακείμ Αλέξανδρος

Μπουρμπούλης Κώστας

 

Γ’ Γυμνασίου:

Αντωνάτου Αγλαΐα

Ζερβού Γεωργία

Ζουμπούλη Ελισάβετ

Ιωακείμ Αλέξανδρος

Κόρδα Γκόλφω

Κουμανιτσιώτη Αγγελική

Κουτράκου Μαρία

Λαγουδάκη Κατερίνα

Νάτση Ελόνα

Παπαγεωργίου Ανδρονίκη

Χετζάκη Γεωργία

 

Επιμέλεια  ύλης:  κ. Οικονόμου Ε.

Υπεύθυνος έκδοσης:  κ. Σιδερής  Ι.

 

 

 

ΘΕΜΑΤΑ ΤΩΝ ΗΜΕΡΩΝ ΠΟΥ ΕΡΧΟΝΤΑΙ

Ο Αη Βασίλης

Η γιορτή της Πρωτοχρονιάς συμπίπτει με την ημέρα του εορτασμού του στο εορτολόγιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας . Ο Αη - Βασίλης συνδέεται με το έθιμο των πρωτοχρονιάτικων δώρων. Είναι ο Άγιος που κατά τη λαϊκή παράδοση φέρνει δώρα στα παιδιά. Ξεκινά απ' την Καισαρεία και την παραμονή της Πρωτοχρονιάς αφήνει το δώρο κάθε παιδιού στο προσκέφαλο του. Τα δώρα καλούνται αηβασιλιάτικα. Άλλη  εθιμική εκδήλωση που σχετίζεται με αυτόν είναι τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς και τέλος έθιμα της ημέρας της Πρωτοχρονιάς όπως η βασιλόπιτα με το νόμισμα. Τα έθιμα   αυτά προέρχονται από ανάλογα ρωμαϊκά, που αργότερα μεταδόθηκαν στους χριστιανούς.

Συμπίπτει με τον Santa Claus των δυτικών (που όμως είναι ο Άγιος Νικόλαος), ο οποίος ξεκινά από τη Λαπωνία με ένα έλκηθρο που το σέρνουν φτερωτοί τάρανδοι.

Εγώ μικρότερος τον φανταζόμουνα άνθρωπο που φέρνει δώρα στα μικρά παιδιά. Μάλιστα, όπως μου είχαν πει οι γονείς μου, έμπαινε στο σπίτι από την καμινάδα. Όταν μεγάλωσα όμως κατάλαβα ότι ο Αη Βασίλης δεν υπήρχε και όλα αυτά ήταν ένας μύθος.

Παναγιωτάρας Γιώργος

Α’ Γυμνασίου

 

 

 

Ο Έλληνας Αη Βασίλης

ΑΔΥΝΑΤΟ, ΓΕΛΑΣΤΟ, ΜΕ ΜΑΥΡΑ ΓΕΝΙΑ, ΝΤΥΜΕΝΟ ΠΕΖΟΠΟΡΟ ΤΟΝ ΘΕΛΟΥΝ ΟΙ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΜΑΣ

    Μικρασιάτης, μελαχρινός, αδύνατος, γελαστός, με μαύρα γένια και καμαρωτά φρύδια. Ντυμένος σαν βυζαντινός πεζοπόρος, με σκουφί και πέδιλα, στο χέρι του κρατούσε ένα ραβδί.

    Αυτή είναι ή περιγραφή του Αη Βασίλη σύμφωνα με την ελληνική παράδοση και όχι καλοαναθρεμμένος, πού φορά γούνα, έχει κάτασπρα γενιά, φθάνει με ένα έλκηθρο πού το σέρνουν ελάφια και κατεβαίνει από την καμινάδα φέρνοντας δώρα στα μικρά παιδιά. Ο δεύτερος έφτασε στην Ελλάδα από την Ευρώπη όπου μετονομάσθη, ίσως και λίγο αυθαίρετα. Από Santa Claus ή Pare Noel με το έλκηθρο έγινε Άγιος Βασίλης.

    Κι όμως. Ο δικός μας Άγιος Βασίλης «ξεκινούσε σαν μεσαιωνικός πεζοπόρος, αμέσως ύστερα από τα Χριστούγεννα, με το ραβδί στο χέρι, και περνούσε απ’ τους διάφορους τόπους, καλόβολος πάντα και κουβεντιαστής με όσους συναντούσε», γράφει ο καθηγητής της Λαογραφίας Δημήτρης Λουκάτος στο βιβλίο του «Χριστουγεννιάτικα και των γιορτών». Και συνεχίζει: «Δεν κρατούσε κοφίνι στην πλάτη του ούτε σακί φορτωμένο με δώρα. Εκείνο πού έφερνε στους ανθρώπους ήταν περισσότερο συμβολικό. Η καλή τύχη ιδιαίτερα και η Ιερατική ευλογία του. Το μόνο κάπως συγκεκριμένο ήταν το μαγικό ραβδί του, απ' όπου με θαυμαστό τρόπο βλάσταιναν ή ζωντάνευαν κλαδιά και πέρδικες, σύμβολο των αντίστοιχων δώρων, που θα μπορούσε να μοιράσει στους ευνοουμένους του».

    Η περίπτωση αυτού του αγίου είναι περίεργη. Παρά την ανώτερη θέση του στην Ορθοδοξία, στην αντίληψη του λαού έμεινε σαν ένας άνθρωπος άγιος που ζει και περπατά ανάμεσα μας. Σαν ένας επισκέπτης πού φέρνει τύχη. Το περίεργο και αντιφατικό είναι ότι ενώ ζούσε, δεν έπαψε να μιλά και να γράφει κατά της αστρολογίας, των οιωνών, των δεισιδαιμονιών και της ονειρομαντείας. Όλα δηλαδή όσα γίνονται την ημέρα που τον γιορτάζουμε. «Όλα όμως είναι συμπτωματικά» συνεχίζει ό μελετητής. «Είναι γεγονός ότι, αν ο Ιεράρχης Βασίλειος δεν πέθαινε την 1η Ιανουαρίου του 379, τότε κάποιος άλλος θα έπαιρνε τη θέση του».

    Την Πρωτοχρονιά τα μικρά παιδιά περιμένουν αυτόν τον Άγιο Βασίλη. Οι μεγαλύτεροι περιμένουν την ώρα που θα κόψουν την βασιλόπιττα. Ένα έθιμο πού έρχεται από τα βάθη των αιώνων. Ή πιο ελκυστική και ενδιαφέρουσα παράδοση θυμίζει έντονα την πλοκή ενός μύθου. Τη δημοσίευσε το 1904 στο περιοδικό «Ξενοφάνης» ο Καθηγητής της Μέσης Σχολής Φαίδων Κουκουλές: Όταν ο Άγιος Βασίλειος ήταν Επίσκοπος στην Καισάρεια, ο τότε Έπαρχος της Καππαδοκίας πήγε με σκληρές διαθέσεις να εισπράξει φόρους. Οι κάτοικοι φοβισμένοι ζήτησαν από τον ποιμενάρχη τους να τους προστατέψει. Αυτός τους προέτρεψε να φέρουν όλοι ότι πολυτιμότερο αντικείμενο είχαν. Μάζεψαν πολλά δώρα και βγήκαν μαζί με το Δεσπότη τους να προϋπαντήσουν τον Έπαρχο. Η εμφάνιση και η πείθω του Μ. Βασίλειου καταπράυνε τον Έπαρχο, ο οποίος δεν θέλησε τελικά να πάρει τα δώρα. Γύρισαν πίσω χαρούμενοι και ο Άγιος Βασίλειος προσπάθησε να τους μοιράσει τα αντικείμενα. Ο χωρισμός όμως ήταν δύσκολος γιατί πολλοί είχαν προσφέρει πολλά όμοια κοσμήματα και νομίσματα. Τότε, ο Δεσπότης τους διέταξε να φτιάξουν το απόγευμα του Σαββά­του πίτες και να βάλουν μέσα σε κάθε μια από ένα αντικείμενο. Την επομένη τους τις μοίρασε και σαν από θαύμα κάθε ένας βρήκε μέσα στην πίτα που πήρε αυτό που είχε προσφέρει...

    Ο Σάντα Κλάους «ξεπήδησε» από τα σχεδιαστήρια της Κόκα Κόλα... «Ο συσχετισμός μεταξύ της στολής του Αη Βασίλη και της Κόκα Κόλα δεν είναι μύθος» αναφέρεται σε δημοσίευμα των «Times». Μέχρι το 1913 τα ρούχα του Αη Βασίλη είχαν τα χρώματα του ουράνιου τόξου. Τότε η Κόκα Κόλα τον χρησιμοποίησε στη χειμερινή διαφημιστική καμπάνια της και ένας καλλιτέχνης ξανασχεδίασε τη φιγούρα του Αγίου στα χρώματα της Εταιρείας,  κόκκινο και άσπρο, δηλαδή τη σημερινή στολή του». Σύμφωνα με τους «Times» ο Αη Βασίλης είναι ένθερμος φίλος της νέας τεχνολογίας. Τόσο αυτός όσο και τα... ελάφια του είναι συνδρομητές στο  παγκόσμιο ηλεκτρονικό δίκτυο του INTERNET! Έτσι δε λαμβάνει μηνύματα μόνο από  τον  ταχυδρόμο, αλλά και στην οθόνη του PC πού είναι εγκατεστημένο στο Βόρειο Πόλο.

( Αναδημοσίευση από άρθρο του περιοδικού « Νεανικοί προβληματισμοί »)

 

 

   

 

Χριστουγεννιάτικα έθιμα

To κυνήγι τα Χριστούγεννα

(Χωριά Έξω Μάνης)

Κατά τη διάρκεια της σαρακοστής τα περισσότερα παιδιά βγαίνανε κυνήγι. Τα βράδια, όταν το σούρουπο έπεφτε για καλά και το κρύο άρχιζε να τσούζει, παίρνανε το "φακό" με καινούργια "πλάκα" και γυρίζανε στα χαλάσματα και στα σπήλια κοντά στο χωριό. Στόχος τους οι γουργουγιάννηδες, τα μικρά πουλάκια που κούρνιαζαν εκεί. Τα θαμπώνανε με το φακό και τα πιάνανε. Αν ήταν πολύ ψηλά, τα χτυπούσανε με τις λαστιχιέρες (σφεντόνες). Η μάνα ή κάποια μεγάλη αδερφή, μετά από πολλή γκρίνια, τους τα καθάριζαν και τα πάστωναν. Τα βάζανε σε πήλινα ή γυάλινα βάζα, για να τα φάνε τα Χριστούγεννα. Πολλά παιδιά μάζευαν είκοσι και περισσότερα πουλάκια και καμάρωναν για τις ... κυνηγετικές ικανότητές τους και για την σοδειά τους.

Και όταν ζύγωναν οι γιορτές, άρχιζαν οι παραδοσιακές ετοιμασίες. Το σπίτι έπρεπε να βάλει τα γιορτινά του και όλο το χωριό να καθαριστεί και να ετοιμαστεί, για να υποδεχτεί τους ξενιτεμένους του που θα έρχονταν να κάνουν γιορτές με τους δικούς τους.

 Οι τηγανίδες

(Χωριά της Έξω Μάνης)

Σε όλα τα σπίτια, παραμονές Χριστουγέννων θα έπλαθαν και θα έψηναν τις τηγανίδες, τα μανιάτικα λαλάγγια. Στο σοφρά ή σε κάποιο τραπέζι κοντά στην φωτογονία, η μητέρα και τα κορίτσια έπλαθαν το έτοιμο ζυμάρι σε χοντρό μακαρόνι, τις τηγανίδες, και το δίπλωναν τεχνικά στα τέσσερα. Μετά το έριχναν στη μεγάλη τηγάνα που ήταν γεμάτη καυτό λάδι πάνω στη φωτιά, για να ψηθεί. Η πρώτη τηγανίδα, μεγάλη και στρογγυλή με σταυρό στη μέση ήταν του Χριστού, η δεύτερη παρόμοια του σπιτιού κ.λ.π. Τις ψημένες τηγανίδες τις έβαζαν μέσα σε μπουρέκια (στρογγυλά μπακιρένια ταψιά) και σε λεκάνες. Όταν στράγγιζαν καλά τις έβαζαν σε κοφίνια και τις κρεμούσαν ψηλά. Η ποσότητα του ζυμαριού που θα γινόταν τηγανίδες ήταν αρκετή και πάντοτε ανάλογη με τον πληθυσμό της φαμελιάς. Η φωτιά για τις τηγανίδες έπρεπε να είναι δυνατή και να έχει διάρκεια. Γι αυτό ο πατέρας είχε σκίσει σκίζες τα χοντρά κούτσουρα. Ήταν η καλύτερη καύσιμη ύλη για την περίπτωση. Τα παιδιά παρακολουθούσαν και όλοι, αν δεν ήταν Τετάρτη ή Παρασκευή, δοκίμαζαν και έκαναν τις κρίσεις τους. Και κάθε χρόνο σχεδόν εύρισκαν τα ίδια ελαττώματα στο πλάσιμο και το ψήσιμο, όταν μάλιστα κάποιος ήθελε να πιει νερό του έλεγαν να γυρίσει την πλάτη προς το τηγάνι για να μην ...τον βλέπουν οι τηγανίδες και ρουφάνε το λάδι. Οι "λυπημένοι", που είχαν πρόσφατο θάνατο, δεν έψηναν τηγανίδες, τους πήγαιναν όμως συγγενείς και φίλοι. Άλλα γλυκά που έφτιαχναν στο σπίτι την περίοδο αυτή ήταν οι κουραμπιέδες και τα μελομακάρονα.

...στη Μάνη

Κάθε οικογένεια στο φούρνο του σπιτιού «ρίχνει» τα χριστόψωμα, για να τα κόψει στο τραπέζι των Χριστουγέννων ο οικοδεσπότης σταυρώνοντάς τα, και ευχόμενος «Χρόνια πολλά και του χρόνου». Τα χριστόψωμα κατασκευάζονται όπως το ψωμί, μόνο που στολίζονται με σταυρούς και ποικίλα στολίδια ανάλογα με την καλαισθησία της νοικοκυράς.

Το Χριστόψωμο...

Το «ψωμί του Χριστού» το έφτιαχνε, την παραμονή των Χριστουγέννων, η νοικοκυρά με ιδιαίτερη ευλάβεια και με ειδική μαγιά (από ξερό βασιλικό κ.λ.π.). Απαραίτητος επάνω, χαραγμένος ο σταυρός. Γύρω - γύρω διάφορα διακοσμητικά σκαλιστά στο ζυμάρι ή πρόσθετα στολίδια. Αυτά τόνιζαν το σκοπό του χριστόψωμου και εξέφραζαν τις διάφορες πεποιθήσεις των πιστών.

Την ημέρα του Χριστού, ο νοικοκύρης έπαιρνε το χριστόψωμο, το σταύρωνε, το έκοβε και το μοίραζε σ' όλη την οικογένειά του και σε όσους παρευρίσκονταν στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι. (Μερικοί εδώ βλέπουν ένα συμβολισμό της θείας κοινωνίας. Όπως ο Χριστός έδωσε τον άρτον της ζωής σε όλη την ανθρώπινη οικογένειά του...).

Γύρω από το χριστόψωμο υπάρχουν και άλλες παραδόσεις. Αναφέρονται στην ενότητα της Εκκλησίας και των λαών, με συμβολικό πρότυπο την ένωση των κόκκων του σίτου σ' ένα ψωμί. Οι λαοί κάποτε θα ενωθούν μ' ένα ποιμένα, το Χριστό.

Μπόσινα Κων/να

Α’ Γυμνασίου

Χριστουγεννιάτικα έθιμα

απ' την Αλβανία

Κάθε Χριστούγεννα οι γυναίκες όλων των σπιτιών φτιάχνουν μόνες τους μπακλαβάδες και διάφορα άλλα παραδοσιακά γλυκά, τα οποία αντί να τα ψήσουν στο φούρνο του σπιτιού τους, έχουν τη συνήθεια να τα ψήνουν στο τζάκι.

Άλλο έθιμο της χώρας μας είναι και το φτιάξιμο τουρσιού που το τρώνε οι άντρες συνοδεύοντάς το με ρακί.

Επίσης όλοι οι άνθρωποι του χωριού, γνωστοί και άγνωστοι, επισκέπτονται τους συνανθρώπους τους και συνηθίζουν να κερνάνε τους άντρες τουρσί και ρακί και τις γυναίκες κόκκινο κρασί.

Μεκόλλι Έρβιν

A’ Γυμνασίου

 και απ' την Ουκρανία

Το βράδυ των Χριστουγέννων μαζεύονται όλα τα μέλη της οικογένειας στο τραπέζι, στο οποίο πρέπει να υπάρχουν 12 διαφορετικά φαγητά και ένα συγκεκριμένο που το λένε « κουτια ». Μετά το δείπνο δεν πρέπει να μαζέψουν από το δείπνο τα φαγητά.

Μπόμπρικ Ιγκόρ

Α’ Γυμνασίου

 

 

 

 

 

ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος

Ο Έλληνας ζωγράφος της Αναγέννησης Ο προφήτης των σύγχρονων καιρών

Αν ο Ντα Βίντσι ήταν αυτός που προσπάθησε να απεικονίσει την ανθρώπινη αντίληψη για το μυστηριώδες πρόσωπο του θείου στο αινιγματικό χαμόγελο της Μόνα Λίζα και ο Μιχαήλ Άγγελος αυτός που απέδωσε τον άνθρωπο ως εικόνα και ομοίωση του δημιουργού του, ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος ήταν αυτός που αποτύπωσε την ανθρώπινη μεταφυσική αγωνία.

Το τέλος του Μεσαίωνα –Αρχή της Αναγέννησης

Τα χρόνια του Μεσαίωνα, με την Ιερά εξέταση, ήταν ίσως τα πιο μελανά της Ευρωπαϊκής ιστορίας. Ο Μεσαίωνας στη Δύση είχε μέσα του το σπέρμα της αυτοκαταστροφής. Η ανατροπή θα άρχιζε μέσα από την καρδιά του συστήματος, τη θρησκευτική εικονογραφία. Γιατί η θρησκευτική εικονογραφία, ενώ έμοιαζε αρχικά να στηρίζει το σύστημα θα γινόταν ο βασικός μοχλός της ανατροπής του.

Από τις αρχές ήδη του δεκάτου τετάρτου αιώνα, οι ανατρεπτικοί άνεμοι της αναγέννησης είχαν αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους. Λόγιοι κι ερευνητές από την Ιταλία άρχισαν να επισκέπτονται την Ελλάδα, και κυρίως την Αθήνα. Μέσα στις παλιές βιβλιοθήκες και στα αρχαία μνημεία, τα συγγράμματα των φιλοσόφων και το δραματουργών της αρχαίας Ελλάδας ήρθαν πάλι στο φως. Η γνώση της ελληνικής γλώσσας έγινε ότι καλύτερο είχε να επιδείξει κανείς. Λόγιοι απ το Βυζάντιο έρχονται να διδάξουν στη Φλωρεντία, στη Βενετία και στη Ρώμη. Η μεγάλη επανάσταση είχε πάρει το δρόμο της και τίποτα δεν μπορούσε να τη σταματήσει.

Δομήνικος θεοτοκόπουλος-Ελ Γκρέκο

Τον καιρό που ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος έπαιρνε τον τίτλο του μαΐστρου, στον Χάνδακα της Κρήτης (το σημερινό Ηράκλειο), η φήμη για τα έργα των μεγάλων δημιουργών από τη Φλωρεντία, τη Βενετία και τη Ρώμη είχε φτάσει και στην Κρήτη.

Ο Θεοτοκόπουλος, που είχε ήδη γίνει ο πιο γνωστός νέος ζωγράφος της εποχής του πρέπει να είχε τις πρώτες επαφές του με τη δυτική τεχνοτροπία της Αναγέννησης. Έτσι δεν πρέπει να άργησε να συνειδητοποιήσει  πως  η   μεγάλη βυζαντινή σχολή βρισκόταν στη δύση της και πως η ανατολή της δικής του τέχνης κατοικούσε πια στη Δύση. Έτσι στα έργα του συνδυάζει τη βυζαντινή    καλλιτεχνική δημιουργία και τις κατακτήσεις της Ιταλικής ζωγραφικής.

Γιατί ο Γκρέκο είναι μεγάλος;

Και πώς μπορεί τελικά να αποτιμήσει κανείς τη δημιουργία του καλλιτέχνη;

Αυτό που κάνει την τέχνη μετρήσιμη προσδιορίζεται από δύο παραμέτρους: το θέμα και την τεχνική.

Ποιο είναι το θέμα του Γκρέκο;

Ο Γκρέκο είναι ο ζωγράφος του ανθρώπινου δράματος. Και το ανθρώπινο δράμα έχει μέσα του ένα κύριο στοιχείο, το θρήνο. Γι’ αυτό και δεν υπάρχει περίπτωση να κοιτάξει κανείς έναν πίνακα του χωρίς ασυναίσθητα να σφιχτεί η καρδιά του.

Το δεύτερο στοιχείο που τον καθιστά μεγάλο είναι η ιδιότυπη μανιέρα του, που βρίσκεται σε απόλυτη ταύτιση με το θρηνητικό θέμα του. Οι άνθρωποι του Γκρέκο γίνονται μακρόστενοι, σα να προσπαθούν να εξαϋλωθούν, να γίνουν δηλαδή ένα με το θείο και με το θάνατο, ενώ είναι ακόμα ζωντανοί.

Η απεικόνιση των ανθρώπων του Γκρέκο είναι λανθασμένη. Αν ποτέ έβγαιναν και περπατούσαν, θα πρέπει να είχαν ύψος τουλάχιστον τρία μέτρα. Το συνολικό, όμως, αποτέλεσμα είναι για το μάτι, την ψυχή και το υποσυνείδητο του θεατή σωστό.

Τα χρώματα που χρησιμοποίησε περισσότερο στο έργο του είναι το κόκκινο, το γκρι, το κίτρινο, και το μπλε.

Ένα από τα έργα του είναι « Η διανομή των ιματίων του Χριστού». Δείχνει τον Ιησού να φοράει κόκκινο έντονο στο χιτώνα του ο οποίος είναι φωτεινός πολύ, το ίδιο και η έκφραση της έκστασής του. Κυριαρχούν τα χρώματα κόκκινο, κίτρινο και γκρι.

Ένα από τα αριστουργήματα του είναι  «Η ταφή του κόμη του Οργκάθ ». Κάτω βρίσκεται νεκρός ο κόμης που φοράει μια σύγχρονη πανοπλία και στα δεξιά του βρίσκεται ο Άγιος Αυγουστίνος ενώ παρίσταται το Άγιος Στέφανος, του οποίου το φαιλόνιο είναι διακοσμημένο με σκηνές που δείχνουν το λιθοβολισμό του. Απεικονίζεται και ο γιος του Θεοτοκόπουλου μπροστά αριστερά. Τον καταλαβαίνουμε από ένα μαντίλι στο οποίο υπάρχει η χρονολογία της γέννησής του. Γύρω απ' τον κόμη βρίσκονται πολλά   άλλα πρόσωπα και στην αριστερή μεριά ανάμεσά τους βρίσκεται και ο ίδιος ο Θεοτοκόπουλος. Πάνω απ το πλήθος βρίσκεται ένας άγγελος που κρατάει ένα μωρό που είναι η ψυχή του κόμη. Δεξιά βρίσκονται ψυχές του Παραδείσου. Αριστερά βρίσκεται η Παναγία, δίπλα της ο Άγιος Πέτρος που κρατά τα κλειδιά του Παραδείσου και γύρω του είναι πολλά  αγγελούδια. Στη μέση βρίσκεται ο Χριστός και στα δεξιά του και αριστερά του βρίσκονται άγγελοι.

Ο Θεοτοκόπουλος εκτός του ότι είναι ο άνθρωπος που με τη ζωγραφική του συνδέει την Ελλάδα με την Αναγέννηση είναι και αυτός που με έναν περίεργο τρόπο συνδέει την Αναγέννηση με

τον εικοστό αιώνα. Η μπλε περίοδος του Πικάσο μοιάζει φανερά επηρεασμένη    από την παραμορφωτική διάθεση του Έλληνα ζωγράφου.

Εκεί ψηλά στους ουρανούς ο Θεοτοκόπουλος καθισμένος δίπλα στον Ντα Βίντσι, τον Μιχαήλ Άγγελο , τον Τιτσιάνο, το Ραφαήλ και άλλους μεγάλους, μπορεί να κοιτάζει προς τη γη ικανοποιημένος.

Η Ιστορία της τέχνης του έδωσε, τελικά, τη θέση που του άξιζε.

Κουμανιτσιώτη Αγγελική

Γ’ Γυμνασίου

 

 

 

Συνέντευξη – γνωριμία με τον καθηγητή μας και συγγραφέα κ. Νίκο Θωμά

Όλοι μας τον γνωρίζουμε ως καθηγητή των Μαθηματικών στο σχολείο μας. Πόσοι όμως από μας γνωρίζουν ότι ο συμπαθής μαθηματικός μας είναι και ποιητής και συγγραφέας;

Ας τον γνωρίσουμε, λοιπόν, και μ’ αυτές τις ιδιότητές του κι ας δούμε από κοντά το έργο του.

Ζητήσαμε από τον κύριο Θωμά να μας μιλήσει για τη ζωή του, τα ενδιαφέροντά του και το έργο του.

Ο κ. Θωμάς γεννήθηκε στην Αθήνα αλλά μεγάλωσε στην Κεφαλονιά, απ’ όπου και κατάγεται. Εκεί τελείωσε το Δημοτικό, το Γυμνάσιο και το Λύκειο. Σπούδασε μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και παρακολούθησε αρκετά σεμινάρια Πληροφορικής. Εργάζεται στο Δημόσιο ως Εκπ/κός. Γνωρίζει την Αγγλική και την Ιταλική γλώσσα κι ασχολείται με τη φωτογραφία και το βίντεο. Έχει κάνει εκθέσεις σε Αθήνα – Κεφαλονιά με λαογραφικά θέματα της Κεφαληνίας. Είναι μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών, η οποία έχει βραβεύσει έργα του σε πανελλήνιους Διαγωνισμούς. Έχει κάνει βιβλιοπαρουσιάσεις και Λογοτεχνικές βραδιές στην Πανελλήνια Ένωση, στις πολιτιστικές εκδηλώσεις του Δήμου Πυλαρέων Κεφαλονιάς και στην Αδελφότητα Κεφαλληνίων Αθήνας.

Ασχολήθηκε με το διήγημα, την ποίηση και το μυθιστόρημα, ειδικά το ιστορικό μυθιστόρημα. Αντλεί τα θέματά του απ’ την ιστορία, τις παραδόσεις και τη φυσική ομορφιά της ιδιαίτερης πατρίδας του, αλλά και απ’ τη θάλασσα με την οποία ασχολείται ερασιτεχνικά (ιστιοπλοΐα).

Έργα του:

Ποίηση:

«Ωδές του Ιουνίου», «Το τραγούδι του ναύτη», «Σατυρικά», «Σεργιάνι στην πόλη», «Άσμα Μελίθροον».

Πεζά:

«Ένα μπουκέτο αγριολούλουδα»: μια ανατομία της απύθμενης ψυχής του ανθρώπου είτε κατοικεί στην πόλη, είτε παλεύει στο μικρό του χωριό.

«Τραγούδα καρδιά μου κι ας ηχούν τα πολυβόλα»: μέσα απ’ την ιστορία των ηρώων του στις μέρες του εμφυλίου πολέμου, ο συγγραφέας προσπαθεί να περάσει το αντιπολεμικό του μήνυμα.

«Μέρες ντυμένες στο χακί»: πρόκειται για τα στρατιωτικά ενθυμήματα του συγγραφέα απ’ τις φαιοπράσινες μέρες της τραγικής περιόδου για την Ελλάδα και την Κύπρο 1972-75.

«Οξεία εγγυτάτη»: βιώματα θαλασσινά του ίδιου και παλαίμαχων συγχωριανών του ναυτικών. Στο έργο είναι διάχυτη η σχέση μεταξύ του συγγραφέα και της θάλασσας.

«Πάπυροι και λόγχες»: Ένας ύμνος στον έρωτα, στη φύση της Κεφαλονιάς, στον ηρωικό αγώνα των Σαμίων ενάντια στο Ρωμαίο πολιορκητή.

«Ο γιος της σιόρας Διατσέντας»: επίκεντρο του ιστορικού αυτού μυθιστορήματος η νεότερη ιστορία της Κεφαλονιάς.

«Οι ψηφίδες της ψυχής μου»: ιστορικό μυθιστόρημα που αναφέρεται στα σκοτεινά χρόνια του Βυζαντίου του 11ου αι. Το έργο τιμήθηκε με το Α’ βραβείο της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών του 2003.

Απόσπασμα από το έργο «Οξεία Εγγυτάτη»

 Ο γέρος και η θάλασσα.

Μια τζιμινιέρα σφυρίζει βραχνά. Ο μαΐστρος στα ξάρτια τονίζει το δικό του τραγούδι. Η άγκυρα τρίζει στου αργάτη  το τράβηγμα κι ο βόμβος της προπέλας συμπληρώνει τα ακόρντα σ' αυτή του λιμανιού τη σονάτα - πελαγίσο σειρήνας κάλεσμα - καθώς ένα ακόμη βαπόρι βάζει πλώρη γι' αλλού. Πώς ν' αντισταθεί η καρδιά σε τούτο το κάλεσμα; Πώς να μη λαχταρίσει να ξαναβρεθεί τούτη την ώρα της φυγής εκεί πάνω στη γέφυρα, στην κουβέρτα , στη μηχανή; Πώς να μη νοσταλγήσει δικούς της παλιούς μισεμούς -έστω και με την πίκρα που συνοδεύει κάθε μισεμό- και να ζωντανέψει στιγμές που κάποιοι από κάτω κουνούσαν σ' αυτήν το μαντίλι; Αδύναμα όμως τα φτερά για καινούργια πετάγματα και μόνο η ματιά υγρή ακολουθεί το πλοίο μέχρι να χαθεί στου ορίζοντα την άκρη.

Και μετά πυκνός ο καπνός στου καφενέ τη γωνιά την όψη του παλαίμαχου παρήγορα θωπεύει. Στη γεύση του πικρού καφέ μνήμες παλιές αναμοχλεύονται. Ρότες παλιές σε χάρτες τριμμένους εντοπίζονται. Άγκυρες ξεχασμένες από το χθες ανασύρονται. Γυναίκες του χθες στα πόρτα ξανά τον προσμένουν. Του τυφώνα η πνοή με φοβέρα ζυγώνει. Στο καταγώγιο στα χέρια ξανά το μαχαίρι αστράφτει κι η μάνα στου νησιού το ξωκλήσι το καντίλι για κείνον και πάλι ανάβει. Γέρος ο λοστρόμος δίπλα του, τα νιάτα που έφυγαν, τα μπάρκα που τέλειωσαν, χωρίς να μιλά του θυμίζει. Και πέρα απ' τα θολά τα τζάμια το ρυμουλκό ένα ακόμη βαπόρι προς την έξοδο σπρώχνει.

Κι αυτός, αδύναμος πια να σχίσει τη θολή γραμμή των οριζόντων, ιδανικός κι ανάξιος εραστής των γαλάζιων πόντων, τώρα προσμένει πια το κοινό και θλιβερό ταξίδι που όλοι θα κάνουμε.

Κουμανιτσιώτη Αγγελική

Κόρδα Γκόλφω

Γ’ Γυμνασίου

 

 

 

ΑΠΟΨΕΙΣ - ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ

Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική

Ο Πρύτανης του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και διάσημος Καθηγητής της Γλωσσολογίας κύριος Γεώργιος Μπαμπινιώτης σε συνέντευξή του μας ταξιδεύει στα μονοπάτια του μεγαλύτερου πάθους της ζωής του: την ελληνική γλώσσα.

Ξεκινάει λέγοντας για τη σημασία που έχουν οι λέξεις στη ζωή μας. Οι λέξεις είναι ένα κομμάτι από τη ζωή μας, ένα κομμάτι από την ύπαρξη μας. Οι λέξεις είμαστε εμείς. Οι λέξεις είναι ο κόσμος μας. Τις κατακτάμε συνδέοντάς τες με πρόσωπα, με πράγματα, με καταστάσεις και βαθαίνοντας το σημασιολογικό περιεχόμενό τους σε όλη μας τη ζωή. Επικοινωνούμε με το συμβατικό τους κομμάτι. Γενικά οι λέξεις είναι ένα γενικό χαρακτηριστικό της γνώσης της γλώσσας.

Η γλώσσα δεν είναι θεωρία, είναι ένα σύστημα αναφοράς και βγαίνει από την ανάγκη μας να μιλήσουμε για τα πράγματα, για τους ανθρώπους, για μας. Αποτελεί, δηλαδή, ένα κομμάτι της ψυχής μας. Για παράδειγμα σύμφωνα με τον Βιτζκενστάιν «η γλώσσα μου είναι ο κόσμος μου», δηλαδή δεν υπάρχει κόσμος για μας προτού τον εκφράσουμε, προτού αναφερθούμε σ' αυτόν.

Η γλώσσα είναι μια κατάκτηση που θα μπορούσε κανείς να την συγκρίνει με την κατάκτηση ενός υψηλού όρους. Είναι μια κατάκτηση του καθενός μας, δεν είναι απλώς κληρονομιά ή χαρακτηριστικό. Και είναι άξιο θαυμασμού ότι την κατάκτηση αυτή την πετυχαίνει ο καθένας μας με διαφορετικό τρόπο. Ωστόσο ποτέ κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ότι έχει κατακτήσει τη γλώσσα.

Η γλώσσα είναι ένας αγώνας του ανθρώπου να κατακτήσει όλο και μεγαλύτερο κομμάτι της, όχι μόνο σε αριθμό λέξεων αλλά και στην ίδια τη δύναμή της.

Όπως για τον άνθρωπο η γλώσσα είναι ο κόσμος του έτσι και για ένα λαό η γλώσσα είναι το έθνος του, είναι η πατρίδα του. Η γλώσσα είναι ένα καθοριστικό στοιχείο των πολιτών που κάθε έκφρασή τους ποτίζεται από την ίδια τη χώρα, τις συνθήκες που ισχύουν, τους ανθρώπους της. Γι' αυτό η γλώσσα είναι σημαντικά εξαρτημένη από τους ανθρώπους της συγκεκριμένης χώρας που τη μιλούν. Ο κύριος Μπαμπινιώτης αναφέρθηκε ακόμη και στην άγνοια των Ελλήνων για την αρχαία ελληνική γλώσσα.

Σύμφωνα με τα λεγόμενα του η άγνοια αυτή σημαίνει απώλεια χρυσού. Έχουμε όπως λέει έναν θησαυρό τον οποίο κάποιοι εκτιμούν ιδιαίτερα και κάποιοι άλλοι τον προσπερνούν ανυποψίαστοι χωρίς να αντιλαμβάνονται το βάθος και τη δύναμη που έχει ο λόγος του ανθρώπου.

Όταν μιλάμε λοιπόν για μια γλώσσα όπως είναι η ελληνική, η οποία μιλήθηκε αιώνες πριν, είναι σημαντικό να αναφερθούμε στο στάδια που προηγήθηκαν και προϋποθέτουν την ανάπτυξή της.

H ελληνική γλώσσα ξεκινά οπό τον Όμηρο, προχωρεί στους κλασικούς, σε όλους που εκφράστηκαν μέσα από την ελληνική γλώσσα και συνέβαλαν στην καλλιέργεια τους, περνάει στο Βυζάντιο, μέσα από την εκκλησία και κατεξοχήν την Ορθοδοξία και φτάνει να εκφράσει το νέο ελληνισμό με τις ανησυχίες του και τα προβλήματα του.

Μιλώντας την καθομιλουμένη ελληνική  μπορούμε να συνεννοηθούμε, να καταλάβουμε μια βασική πληροφορία ή να περάσουμε στον άλλο τις σημασιολογικές αποχρώσεις της σκέψης μας. Άρα είναι θέμα ποιότητας λόγου, άρα ποιότητα επικοινωνίας. Αυτό μπορούμε να το πετύχουμε μόνο μέσω της παιδείας. Αν δεν έχεις καλλιέργεια πνευματική, επαφή με κείμενα, απαιτήσεις από την επικοινωνία σου με τους άλλους δεν φτάνεις ποτέ σε ποιοτική επικοινωνία, σε ποιοτική γλώσσα.

Η άγνοια αυτή των Ελλήνων δεν προκαλεί τόσο μεγάλο θυμό στον Καθηγητή της Γλωσσολογίας όσο η αδιαφορία. Την αδιαφορία προς τη γλώσσα τη θεωρεί ιεροσυλία, γιατί η επικοινωνία είναι χάρισμα για να συναντήσει ο άνθρωπος τον άνθρωπο.

Τέλος, ο κύριος Μπαμπινιώτης δείχνει την αισιοδοξία του για το μέλλον της γλώσσας μας παρά τα προβλήματα και τις αρνητικές πλευρές της. Πιστεύει ότι λείπει από τα ΜΜΕ, το σχολείο και τους πνευματικούς ανθρώπους η ευαισθητοποίηση για να αξιοποιήσουμε αυτό που αποτελεί θησαυρό για τον Έλληνα: το απόθεμα και το όπλο μιας καλλιεργημένης γλώσσας. Όταν έχουμε μια τέτοια γλώσσα και δεν την αξιοποιούμε, αλλά περιορίζουμε το λόγο μας σε αριθμό λέξεων, σε γενικές δηλώσεις, σε χρήση ξένων λέξεων αυτομάτως

Παπαγεωργίου Ανδρονίκη

Γ’ Γυμνασίου

 

 

 

 

Το τιμημένο 

Αγαπητοί αναγνώστες, θα σας πω μερικά πράγματα σχετικά με την εθνική Ελλάδος. Και για την ακρίβεια, για τις υπερήφανες νίκες της εθνικής μας στο EURO 2004 που διεξήχθη το καλοκαίρι στην Πορτογαλία. Γιατί, όπως είπε και ο Γιώργος Χελάκης την βραδιά της τελετής απονομής «εμείς το πήραμε Έλληνες και για εμάς ήταν τα βεγγαλικά στην τελετή». Και μιας και αναφέρομαι στο EURO 2004 θα ήθελα να τονίσω ότι οι Έλληνες φίλαθλοι θα πρέπει να παραδειγματιστούν από τη στάση των Πορτογάλων φιλάθλων ώστε να έρθει μια μέρα που και οι κερκίδες των δικών μας γηπέδων θα

διαχωρίζονται με ένα απλό πανί και όχι με κιγκλιδώματα όπως γίνεται σήμερα. Επίσης πρέπει όλοι να καταλάβουμε καλά ότι οι νίκες στα γήπεδα της Πορτογαλίας δεν σημαίνουν ότι ξαφνικά γίναμε ομάδα τύπου: Πορτογαλία, Ισπανία, Γαλλία, Τσεχία, με λίγα λόγια υπερδύναμη του ποδοσφαίρου και ότι η νίκη μας στο EURO 2004 ευνοούνταν και από την τύχη, ώστε αν μεθαύριο, χτυπά ξύλο, αποκλειστούμε από το Μουντιάλ, οι φίλαθλοι να πάνε στο αεροδρόμιο για να συμπαρασταθούν στους παίκτες και όχι για να τους πετάξουν ντομάτες και γιαούρτια. Κλείνοντας, θα ήθελα να πω ότι ο αθλητισμός έχει και νίκες και ήττες,   και χαρές και λύπες, και πρέπει όλα να τα δεχόμαστε, αν θέλουμε να λεγόμαστε φίλαθλοι.

Ιωακείμ Αλέξανδρος

Γ’ Γυμνασίου

 

 

 

 

ΜΜΕ και παιδί

Στον 21° αι. τα μέσα μαζικής ενημέρωσης (MME ) παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή μας. Το άνοιγμα της τηλεόρασης, για παράδειγμα, αποτελεί στοιχείο της καθημερινότητας.

Τα MME έχουν σκοπό την ενημέρωση του κοινού για τα πολιτικά και κοινωνικά θέματα, μέσω των ειδήσεων, των ντοκιμαντέρ - με τα οποία μαθαίνεις πολλά πράγματα - και άλλων ενημερωτικών εκπομπών, όπως και την ψυχαγωγία του με τις καλές ταινίες..

Όμως η απληστία και η ανάγκη για δόξα κάποιων ανθρώπων οδήγησαν στη δημιουργία «ψυχαγωγικών» εκπομπών, τα επονομαζόμενα reality, και σήριαλ που μειώνουν τόσο πολύ το επίπεδο   της   τηλεόρασης που μοιάζει ν' απευθύνεται σε παιδάκια 3-4 χρονών.

Η τηλεόραση, λοιπόν, συμβάλλει στη μείωση της νοημοσύνης των παιδιών και της κριτικής τους ικανότητας. Γι' αυτό και αυτά είναι οι πιο φανατικοί θεατές τους. Ταυτίζονται με τους διάφορους τραγουδιστές , ηθοποιούς και παίχτες reality, οι οποίοι προβάλλονται, θεωρώντας τους πρότυπα. Επιπλέον   περνούν πολλές ώρες μπροστά στη μικρή οθόνη και πολλές φορές ξενυχτούν, με αποτέλεσμα να  μειώνεται η απόδοσή τους στα  μαθήματα. Τα κανάλια εκμεταλλευόμενα  την  άγνοια  των  παιδιών προβάλλουν θέαμα με φαντασμαγορικές εικόνες για να τα προσελκύσουν.

Ένα άλλο σοβαρό θέμα είναι η βία που υπάρχει στις ταινίες και τα παιδιά λόγω της αφέλειας και της αθωότητάς τους την καλλιεργούν μέσα τους και ασυνείδητα την χρησιμοποιούν. Σ' αυτή την  περίπτωση η συζήτηση με τους γονείς βοηθάει το παιδί στο ν' αναπτύξει κριτική σκέψη και να μη δέχεται ό,τι του προσφέρει η τηλεόραση. Οι συμβουλές των γονιών είναι σημαντικές γιατί το παιδί θα μάθει πράγματα που θα το βοηθήσουν στη σωστή επιλογή.

Συμπέρασμα απ' όλα αυτά; Υπάρχει καλή και κακή ποιότητα τηλεόρασης κι ενημέρωσης. Είναι, λοιπόν, δική μας επιλογή και θα πρέπει να έχουμε κριτική σκέψη για ό,τι βλέπουμε.

Ζερβού Γεωργία

Γ’ Γυμνασίου

 

 

 

 

 

Πως βλέπουμε το θέατρο

(Οι εντυπώσεις από τη συμμετοχή μας στη θεατρική ομάδα)

Το να είσαι στη θεατρική ομάδα είναι κάτι πολύ ευχάριστο. Γιατί θέλεις να ευχαριστείς το κοινό με την απαγγελία του ρόλου σου η οτιδήποτε άλλο. Γιατί όπως ξέρετε, για να παίξεις ένα ρόλο χρειάζεται  να έχεις υπομονή και επιμονή, αλλά συγχρόνως εκφράζεσαι κι εσύ εξωτερικεύοντας κάποια πράγματα και βλέποντας τη δυνατότητα που έχεις να υποκρίνεσαι το πρόσωπο που υποδύεσαι.

Η πρώτη επαφή μας με τους ρόλους ήταν δύσκολη γιατί έπρεπε να αφομοιώσουμε το ρόλο τον οποίο έπρεπε να παίξουμε. Μετά πρέπει να κάνουμε πολλές πρόβες για να αποδώσουμε σωστά το ρόλο και σα μονάδα και σα σύνολο.

Μάθαμε ότι τα στάδια που υπάρχουν για να ανέβει ένα θεατρικό έργο είναι πολλά. Πρώτα πρέπει να γίνει η διανομή των ρόλων, έπειτα η εκμάθηση των ρόλων χωρίς να υπάρχει βοήθεια των κειμένων. Τα άτομα που υποδύονται τα αντίστοιχα θεατρικά πρόσωπα οφείλουν να ταυτίζονται με αυτά για να αποδώσουν το έργο όσο μπορούν καλύτερα. Σημαντικό στάδιο είναι η σωστή επιλογή του κατάλληλου σκηνικού καθώς και η κατασκευή του. Τα κουστούμια και γενικώς οι ενδυμασίες των ηθοποιών πρέπει να είναι ανάλογες με την εποχή

στην οποία αναφέρεται το θεατρικό έργο.

Πιστεύουμε ότι το θέατρο μαθαίνει στους μαθητές την ομαδική εργασία και γενικότερα την αγάπη για τις τέχνες.

Στίκα Μαρίνα

Χαράλαμπος Μανώλης

A’ Γυμνασίου

 

 

Ο Διαφωτισμός: οι επιρροές που δέχθηκαν τα άτομα που συνέταξαν τη «διακήρυξη της ανεξαρτησίας»

& τα άρθρα «της διακήρυξης των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη»

Καταρχάς, Διαφωτισμός ονομάστηκε η κίνηση, που δημιουργήθηκε κατά το 18ο αι., κυρίως στη Γαλλία, με στόχο να απαλλαγεί ο άνθρωπος από τις προλήψεις και τις δεισιδαιμονίες, με τη βοήθεια του λογικού. Ακόμη η διαφώτιση του λαού με τη διάδοση νέων ιδεών για τα δικαιώματά του και για  τη διόρθωση των κακών των τότε καθεστώτων.

Οι ιδέες του για την ελευθερία και την ισότητα μεταξύ των ανθρώπων επηρέασαν τα άτομα που συνέταξαν τη «διακήρυξη της ανεξαρτησίας» και τα άρθρα της «διακήρυξης των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη». Συγκεκριμένα τα άρθρα αυτά ήταν 15 και  μιλούσαν πρώτον για το ότι οι άνθρωποι γεννιούνται και παραμένουν ελεύθεροι, όλοι με ίσα δικαιώματα. Δηλαδή, να μην γίνονται κοινωνικές διακρίσεις, αν δεν μπορούν να βασίζονται μόνο στο κοινό συμφέρον, είτε αυτές είναι κοινωνικές, είτε οικονομικές, πράγμα που μπορούμε να το βρούμε και στο απόσπασμα της «διακήρυξης της ανεξαρτησίας» όπου κι εκεί ο Θωμάς Τζέφερσον και ο Βενιαμίν Φραγκλίνος σημειώνουν ότι όλοι οι άνθρωποι γεννήθηκαν ίσοι με τρία απαλλοτριωτέα δικαιώματα, που είναι η ζωή, η ελευθερία και το δικαίωμα στην επιδίωξη της ευτυχίας (άρθρο 1 και 2).

Στο 3ο άρθρο μας μιλούν για το ότι  κάθε εξουσία θα πρέπει να έχει ως πηγή της το έθνος, το λαό. Ότι κανένας άνθρωπος και κανένα σώμα δεν μπορεί να ασκεί εξουσία που δεν απορρέει απο το έθνος. Στο απόσπασμα από τη «διακήρυξη της ανεξαρτησίας», μας λέει πως όλες οι κυβερνήσεις έχουν εγκατασταθεί από τους ανθρώπους που ζουν σε ένα κράτος, τον απλό λαό, για να του διαφυλάσσει η εξουσία τα δικαιώματά του, και συνεπώς καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η δίκαιη εξουσία πηγάζει από τη συγκατάθεση των κυβερνωμένων. Όμως και στο άρθρο 6 επισημαίνεται ότι ο νόμος πρέπει να αποτελεί έκφραση της γενικής θέλησης. Επίσης το άρθρο 6 είναι ένα από τα σημαντικότερα άρθρα διότι λέει πως ο κάθε άνθρωπος μπορεί να ανέβει στην εξουσία εφ' όσον το θελήσει ο ίδιος και ο λαός. Εδώ φαίνεται καθαρά η ιδέα του Διαφωτισμού για ισότητα ελευθερία και αδελφότητα(liberte,egalite,fraternite)…....

Χετζάκη Γεωργία

Γ’ Γυμνασίου

 

 

   

ΕΜΠΝΕΥΣΕΙΣ

Τζοκόντα

Ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι γεννήθηκε το 1423 στο χωρίο Βίντσι κοντά στη Φλωρεντία και πέθανε στο Αμπουάζ το 1519. Ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι ήταν το πραγματικό πρότυπο του καθολικού ανθρώπου, δηλαδή γνώριζε τέλεια την τέχνη της ζωγραφικής, της γλυπτικής, της αρχιτεκτονικής και της μουσικής. Επίσης ήξερε πολύ καλά ανατομία, βοτανολογία, φυσική, λογοτεχνία κ.α.

Ένα από τα πιο γνωστά έργα του ήταν η προσωπογραφία της Τζοκόντα. Ο φημισμένος αυτός πίνακας δημιουργήθηκε στα πρώτα χρόνια του 16ου αιώνα και ανήκει στην 2η Φλωρεντινή περίοδο του καλλιτέχνη. Είναι πιθανότατα η προσωπογραφία της Μόνα Λίζα του Τζοκόντο, αν και κατά καιρούς υποστηρίχτηκε ότι απεικονίζει άλλες γυναικείες μορφές ή γενικά κάποια κρυφή αγάπη του ζωγράφου. Το μυστήριο της ταυτότητος αυτής της γυναίκας και το παράξενο χαμόγελο που διαγράφεται στα χείλη της έγιναν αντικείμενο αμέτρητων εικασιών και κέντρισαν την φαντασία πολλών καλλιτεχνών.

Το απλανές βλέμμα της Τζοκόντα μας κάνει να νομίζουμε ότι απ' όποια πλευρά κι αν την κοιτάμε, μας κοιτάει. Γενικά στο πρόσωπο της, δεν μπορούμε να διακρίνουμε αν υπάρχει θλίψη ή χαρά, γιατί άλλα μας δείχνουν τα μάτια της και άλλα το χαμόγελό της. Πίσω από την Τζοκόντα, εμφανίζεται ένα βαθύ τοπίο στο οποίο διακρίνουμε βράχια και μια λίμνη στην οποία καθρεφτίζονται οι σκιές των δένδρων που υπάρχουν στα αριστερά του πίνακα. Μέσα στο θαμπό, διάχυτο φως, η μορφή της Τζοκόντα μοιάζει σα να βυθίζεται στο τοπίο του βάθους και να πραγματοποιεί μαζί του μια ποιητική ένωση.

Έτσι λοιπόν, ο πίνακας της Τζοκόντα έχει γίνει θέμα συζήτησης πολλών επιστημόνων, καλλιτεχνών και γενικά όλων των ανθρώπων αφού είναι ένας από τους καλύτερους πίνακες ζωγραφικής που έχουν δημιουργηθεί ποτέ.

Νάτση Ελένη

Κουτράκου Μαίρη

Γ’ Γυμνασίου

 

 

 

 

 

 

Εμπνευσμένο από τον Σαίξπηρ:

Ανάλυση των στίχων από το Μάκβεθ

« Ποιος θα μπορούσε να κρατηθεί έχοντας καρδιά ν' αγαπήσει

και μέσα σ' αυτήν την καρδιά να βρει κουράγιο να πει πως αγαπάει; »

Στίχοι   πασίγνωστοι,   παρμένοι   απ' το ανεπανάληπτο έργο του Σαίξπηρ «Μάκβεθ», που όμοιό του δεν υπάρχει. Οι στίχοι αυτοί μπορούμε να πούμε είναι σήμα κατατεθέν για τον Σαίξπηρ.

Πράγματι, είναι στίχοι πλημμυρισμένοι από συναίσθημα κι ίσως γι αυτό να' ναι λίγο δυσνόητοι για μερικούς από μας. Εμείς παρ' όλα αυτά θα κάνουμε μία προσπάθεια να αναλύσουμε σ' όλους εσάς το μεγαλείο αυτού του περίτεχνου αποσπάσματος. Σκοπός των στίχων αυτών είναι να εξυμνήσουν τη δύναμη που χρειάζεται να έχει κάνεις για να αγαπήσει  και να νιώσει ένα συνηθισμένο  αλλά  συνάμα  τόσο  σπάνιο συναίσθημα.

Και αφού καταφέρνει να δείξει πόσο δύσκολο είναι να αγαπήσει κανείς, τότε ο Σαίξπηρ χρησιμοποιώντας το λογοτεχνικό του χάρισμα, θέλει να φανερώσει το πόσο μεγάλο είναι το θάρρος που πρέπει να έχει μέσα του αυτός που αγαπάει για να μπορέσει να το πει κιόλας. Όπως καταλαβαίνουμε αγάπη δίχως έκφραση ισούται με αγάπη δίχως αλήθεια. Δηλαδή αν κάποιος δεν εκδηλώνει την αγάπη του δεν αξίζει να λέει πως αγαπά. Κοινώς, αν κάποιος δεν εκφράζει το συναίσθημα που τον διακατέχει σημαίνει πως η αγάπη του δεν έχει βάσεις και θεμέλια. Το να μοιράζεσαι  αυτά  που  νιώθεις  χρειάζεται ψυχική δύναμη, αυτό σημαίνουν άλλωστε τα συναισθήματα (συν  αισθήματα = μοιράζομαι αυτά που νιώθω ). Άρα, λοιπόν, ο Σαίξπηρ μας παρακινεί να νιώσουμε μια αγάπη αμάλαγη δίχως ασκημάδι, δίχως παραπτώματα και μελανά σημεία, αγνή, που να είναι βγαλμένη απ' τα βάθη της καρδιάς μας, αν όμως έχουμε μία καρδιά γερή και προετοιμασμένη. Επίσης να έχουμε και το κατάλληλο κουράγιο για να βροντοφωνάξουμε τα όσα νιώθουμε.

Θα 'πρεπε πραγματικά να ευχαριστήσουμε το Σαίξπηρ γιατί τα δημιουργήματά ήταν, είναι και θα είναι έργα που θα μιλάνε στην ψυχή του καθενός και συμβαδίζουν παραδόξως με τα αισθήματα όλων των ανθρώπων. Ως γνωστόν ο Σαίξπηρ ήταν βαθύς γνώστης της ανθρώπινης ψυχής.

Λαγουδάκη Κατιάνα

Αντωνάτου Αλίνα

Γ’ Γυμνασίου

      

 

 

Ποιήματα   

 

 Η χάρη του Θεού

Μεγάλη η χάρη του Θεού

του Μεγάλου και του Αληθινού.

Αυτή όλους μας αγκαλιάζει

στην ψυχή μας πάντα κράζει.

Ποτέ δε φεύγει από κει

αλλά μένει και μας καλεί.

Για πάντα εκεί θα περιμένει

την αλλαγή μας να προσμένει.

Αυτήν που τόσο επιθυμεί

στην ψυχή μας να συμβεί.

Μας λέει σε όλους μετανοείτε

αλλάξτε τον τρόπο που ζείτε.

Πάντα θα σας οδηγώ

να' στε σίγουροι γι' αυτό.

Μεγάλη η χάρη του Θεού

του Μεγάλου και του Αληθινού.

 

Η Γέννηση του Χριστού

Τι ευλογία αυτή μεγάλη

 όλος ο κόσμος μας αλλάζει

 γιατί γεννιέται ο Χριστός

 ο Θεούλης ο καλός.

Μες στη φάτνη τον γεννά

η Μαρία η Παναγιά

σ' ένα φτωχό παχνί γεννιέται

και γιος ανθρώπου περνιέται.

 Μάγοι τρέχουν να τον δουν

κι ως Θεό τον προσκυνούν

δώρα του φέρνουν βασιλικά

και τα τρία συμβολικά.

Χρυσό του φέρανε λαμπρό

δώρο αυτό βασιλικό,

λιβάνι έφεραν σ' αυτόν

θεϊκό δώρο αυτό

και σμύρνα έφεραν αυτοί

για τη θυσία τη θεϊκή.

Η Μαρία λαμπερή

καθόταν εκεί σιωπηλή,

όλοι αυτήν δοξάζουν

και οι πάντες την θαυμάζουν.

Οι άγγελοι Τον προσκυνούν

το Θεό δοξολογούν.

Για το Χριστό

τι να γράψω και τι να πω

γιατί τίποτα δεν είναι αρκετό.

Τα παιδιά μες στη χαρά

πάνε να πούνε τα κάλαντα.

Χριστούγεννα, χαρά μεγάλη

την ψυχή μας περιβάλλει.

 

Βελία Μαλβίνα -Ελισάβετ

Β’ Γυμνασίου

 

Χριστουγεννιάτικο τραγούδι

σε ρυθμό ραπ

Σήμερα είναι Τετάρτη

8 του Δεκέμβρη.

Χριστούγεννα κοντεύουν

όλοι τα περιμένουν.

Σε 17 μερίτσες

θα φάμε πέντε πίτσες

και τρεις πορτοκαλάδες

αχλάδια και εντράδες.

Θα έρθουν οι γιαγιάδες

μαζί με τους παππούδες

θα φέρουνε δωράκια

απ' τα εξωτικά.

Θα έρθουν οι νονοί μας

και όλοι οι συγγενείς μας

Χριστούγεννα πλησιάζουν

γιορτάστε όλοι παιδιά!!!

Όλοι τα περιμένουν

μα εγώ πιο πολύ

γιατί στις 25

θα πάρω μια κασέτα

για το Game Boy!!!

Εσάς τι θα σας πάρουν

οι γονείς παιδιά;

Δωράκια ή μήπως ρούχα

ή τίποτε απ' αυτά

 

Μεκόλλι Έρβιν

Α’ Γυμνασίου

 

 

 

 

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ

Ο μικρός πρίγκιπας

Συγγραφέας: Antoine de Saint-Exupery

Ο Αντουαν Μαρί Ροζέ ντε Σαιντ Εξυπερύ γεννήθηκε στη Λυών της Γαλλίας την 29η Ιουνίου 1900. Ανακαλύπτει την αγάπη του για τις πτήσεις παίρνοντας το εναέριό του βάπτισμα μόλις στα 12 του χρόνια. Υπηρετώντας τη θητεία του στην αεροπορία το 1921 μαθαίνει να πιλοτάρει, κάτι που θα καθορίσει τη μετέπειτα ζωή του. Μετά την πτώση της Γαλλίας το 1940, διέφυγε στις ΗΠΑ όπου το 1943 εκδίδεται «Ο Μικρός Πρίγκιπας» εικονογραφημένος από τον ίδιο. Το 1943 κατατάσσεται στις αεροπορικές δυνάμεις των συμμάχων στη Βόρεια Αφρική παρά την κλονισμένη υγεία του μετά από δική του επιμονή. Στις 31 Ιουλίου του 1944 απογειώνεται για μια αναγνωριστική πτήση προς την Κορσική. Δεν θα ξαναγυρίσει ποτέ…

Ο συγγραφέας του έργου υπήρξε, στη διάρκεια της σύντομης ζωής του (1900-1944), ριψοκίνδυνος, πρωτοπόρος, λάτρης της διαρκούς στοχαστικής αναζήτησης. Καρπός των στοχασμών του ήταν αυτό το έργο που προκάλεσε αίσθηση στην ταραγμένη εποχή που δημοσιεύτηκε. Γιατί, ενώ μαινόταν ο πόλεμος κι εξευτελιζόταν η ανθρώπινη οντότητα, αυτός ύμνησε τον άνθρωπο και την αγάπη, το αίσθημα της προσφοράς και της συλλογικής ευθύνης, τη συντροφικότητα και την αλληλεγγύη. Ο Μικρός Πρίγκιπας μας καλεί να γνωρίσουμε τον κόσμο αγκαλιάζοντας τον με την καρδιά.

ΕΙΔΟΣ: Νουβέλα με μορφή παραμυθιού

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ:

Η υπόθεσή του είναι φανταστική. Κάπου στη Σαχάρα ο συγγραφέας έχει κάνει αναγκαστική προσγείωση και προσπαθεί να διορθώσει μια βλάβη του αεροπλάνου του. Εκεί τον επισκέπτεται ξαφνικά και αναπάντεχα ένα όμορφο αγοράκι ο Μικρός Πρίγκιπας που άφησε το μικρό ιδιωτικό πλανήτη του, επειδή είχε δυσκολίες με ένα λουλούδι που αγαπούσε, και γυρνώντας από πλανήτη σε πλανήτη έφτασε τελικά στη γη.

Ο μικρός πρίγκιπας μας διηγείται την ιστορία του. Πώς περιπλανήθηκε για ένα χρόνο στο σύμπαν και επισκέφτηκε διάφορους πλανήτες όπου είχε πολλές περιπετειώδεις συναντήσεις. Γνώρισε τόσους χαραχτήρες μεγάλων (τον επιχειρηματία, το ματαιόδοξο, το μπεκρή, το γεωγράφο, το βασιλιά και τον φαναρανάφτη) όσους του έφταναν για να αποφασίσει ότι δε θα μπορούσε ποτέ να ζήσει μαζί τους, με τη ματαιοδοξία, την πλεονεξία, τα πλούτη και την στρατιωτική πειθαρχία τους. Έφυγε λοιπόν για να πάει σε έναν ακόμα πλανήτη, τη Γη. Εδώ πια, συνάντησε πλάσματα όπως την αλεπού ή το φίδι που τον βοήθησαν να μάθει την ουσία της αληθινής ζωής. Έτσι μετά από ένα χρόνο επέστρεψε στον πλανήτη του και στο αγαπημένο του τριαντάφυλλο ξέροντας πια πολύ καλά πώς ό,τι αγαπάς έχει σημασία και αξία.

Μια ιστορία που θα μπορούσε να έχει συμβεί στ' αλήθεια. Ένας αγαπημένος ήρωας, ο Μικρός Πρίγκιπας, τρυφερός και αθώος μαθαίνει τη ζωή, τις αξίες και τις αλήθειες της, την αγάπη, τη φιλία. Ονειρεύεται, απογοητεύεται, ελπίζει κι ανακαλύπτει ότι «Μόνο με την καρδιά βλέπεις καλά. Την ουσία δεν τη βλέπουν τα μάτια».

Το αγόρι μένει κοντά στο συγγραφέα και προσπαθεί να ανακαλύψει τους ανθρώπους και τα πράγματα. Παρά τον χαρακτήρα του παραμυθιού, το έργο έχει πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία και η γραφή του είναι ποιητική και συμβολική: συμβολίζει τον άνθρωπο που προσπαθεί να γνωρίσει τον εαυτό του και τον κόσμο. Οι καταστάσεις που παρουσιάζονται από τις περιπλανήσεις του Μικρού Πρίγκιπα δεν είναι φανταστικές αλλά πραγματικές, γνωρίσματα του δικού μας πολιτισμού, που ο συγγραφέας τις καυτηριάζει με την αθωότητα και την αφέλεια του παιδιού-πρίγκιπα, θεωρώντας τις αιτίες για τα κακά που κυριαρχούν. Έτσι οι άνθρωποι σήμερα, έχουν χάσει την επαφή τους με τη ζωή και τη φύση, γιατί διαιωνίζονται η ματαιοδοξία, η πλεονεξία του πλούτου, η μάταιη ταραχή και κίνηση, η άγονη σοφία, η στείρα γνώση και ο αλκοολισμός.

« Μόνο με την καρδιά βλέπεις καλά. Την ουσία δεν την βλέπουν τα μάτια. »

Ο Μικρός Πρίγκιπας, πρωτοεκδόθηκε εδώ και μισό αιώνα εκτιμήθηκε και αγαπήθηκε από κριτικούς και αναγνώστες άντεξε στο χρόνο, όντας διαχρονικός και επίκαιρος, κυρίως σήμερα την εποχή της ισοπέδωσης και της τυποποίησης, που τα πάντα έχουν χάσει την πραγματική τους ουσία, το νόημα και την αξία τους.

Το έργο, εκτός από μια καλογραμμένη παιδική νουβέλα, είναι παράλληλα και μια φιλοσοφική δουλειά, η οποία μιλά για αγάπη και φιλία.

Κυκλοφόρησε πρώτα σαν παιδικό βιβλίο σύντομα όμως αναγνωρίστηκε ανά τον κόσμο σαν αριστούργημα για μεγάλους. Χρησιμοποιώντας αυτή τη νουβέλα σαν αλληγορία, ο Saint Exupery σχολιάζει τη ζωή όπως την είχε ζήσει αυτός. Η νουβέλα παίρνει τον αναγνώστη σε ένα φανταστικό ταξίδι στο διάστημα και στο τέλος κάνει και την πιο σκληρή καρδιά να δακρύσει. Δίνει ένα ισχυρό μήνυμα σε ότι αφορά το τι είναι σημαντικό στη ζωή και μας λέει πόσο απαραίτητο είναι να αξιολογεί κανείς τις προτεραιότητες της ζωής σωστά.

Μέσα από τα μάτια του Antoine de Saint Exupery αυτός ο γεμάτος με προβλήματα κόσμος γίνεται ένα σύμπαν γεμάτο πιθανότητες αληθινής φιλίας και διαρκούς αγάπης. Το μυστικό της ζωής είναι ότι τα αληθινά πράγματα τα βλέπεις με την καρδιά και όχι με τα μάτια, τα μάτια που κρύβουν πολλές φορές την πραγματική ομορφιά του να είσαι ζωντανός. Απλά με το να κοιτάξεις έναν άνθρωπο δεν μπορείς να καταλάβεις ποιος είναι πραγματικά. Πρέπει να τον «ημερώσεις», να τον γνωρίσεις και να κοιτάξεις με την καρδιά σου για να δεις τι πραγματικά έχεις μπροστά σου και τι δεν βλέπεις σωστά με τα μάτια σου.  Ο κόσμος θα ήταν ένα καλύτερος τόπος αν οι άνθρωποι κοίταζαν με τις καρδιές τους και όχι με τα μάτια τους. Και με την ανάγνωση της ιστορίας του μικρού πρίγκιπα θα το καταλάβετε.

Είναι μια συγκινητική ιστορία, η οποία διδάσκει πολλά γι αυτό τον κόσμο, ανοίγει πόρτες για μια νέα αντίληψη της ζωής και αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο τη βλέπουμε και την αντιμετωπίζουμε.

Διαβάστε το.

Ζουμπούλη Ελισάβετ

Γ’ Γυμνασίου

 

 

 

 

 

ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

Σταυρόλεξο, κρυπτόλεξο

Πόσα άραγε γνωρίζεις για την Αθήνα μας;

ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ       

 

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ

1.   Γνωστή φιγούρα στους δρόμους της Πλάκας, τις μέρες της Αποκριάς, στην παλιά Αθήνα.

3.   Δημόσιος εισπράκτορας φόρου στην περίοδο του Βυζαντίου, από τον οποίο πήρε το όνομά της και μια εκκλησία της Αθήνας (χωρίς το τελικό σίγμα).

5.  Άγγλος φιλέλληνας ποιητής.

7.   Το μικρό όνομα της ελληνίδας που αγάπησε το Λόρδο Βύρωνα.

8.   Το ξενοδοχείο αυτό ήταν το πρώτο που κτίστηκε στην Αθήνα αποκλειστικά για το σκοπό αυτό (χωρίς το τελικό σίγμα και αντίστροφα).

12. Στην τούρκικη αυτή φυλακή, είχαν φυλακίσει και τον ήρωα του 1821 Μακρυγιάννη.

  

ΚΑΘΕΤΑ

1.   Το θέατρο του ...  μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα ήταν το μοναδικό σκεπαστό θέατρο της Αθήνας.

5.   Η περιοχή αυτή βρίσκεται γύρω από τη βόρεια πλαγιά της Ακρόπολης.

8.   Πανδοχεία για τις κατώτερες κοινωνικές τάξεις της Αθήνας του 19ου αιώνα.

10.   Κατά τον 5ο π. Χ. αιώνα, εκεί φυλάγονταν τα κρατικά μέτρα και σταθμά.

11.   Άγγλος Στρατηγός, κατά το 1821, που αγάπησε τόσο την Ελλάδα, ώστε έζησε και πέθανε στην

Πλάκα.

12.   Έτσι λέγεται το Παζάρι στα τουρκικά.

 

 ΚΡΥΠΤΟΛΕΞΟ

 

           Π _  _  _  _  _  _  _  _

           Α _  _  _  _  _  _  _  _  _

        _ Ν _  _  _  _  _  _  _  _

        _ Α _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _

        _ Θ _  _  _  _

           Η _  _  _  _

    _  _ Ν _  _  _  _  _ 

           Α _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _

_  _  _  Ι _  _  _ 

        _ Α _  _  _  _  _  _  _  _  _ 

  

1. Οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν έτσι τη θεά Αθηνά, γιατί τη φαντάζονταν με λαμπερή και φωτεινή όψη

2. Η πλατεία αυτή βρίσκεται μέσα στο Γιουσουρούμ.

3. Στα χρόνια του Όθωνα, εκεί έχτισε το σπίτι του ο Δαμίγος και ο Σιγάλας.

4. Ο συγγραφέας αυτός, έψελνε στην εκκλησίτσα του Αγίου Ελισαίου.

5. Στην αρχαιότητα, ήταν η προστάτιδα της Αθήνας.

6. Tο σπίτι της Κόρης των Αθηνών βρισκόταν στην περιοχή του ...   (αντίστροφα).

7. Η οδός αυτή χωρίζει την Πλάκα στην Πάνω και Κάτω Πλάκα (αντίστροφα).

8.  Κατά τον 5ο π.Χ. αιώνα, οι  ... ασχολούνταν με την ανταλλαγή νομισμάτων με την Αττική δραχμή.

9. To τζαμί αυτό λέγεται και «Του Κατακτητή» και βρίσκεται μέσα στη Ρωμαϊκή Αγορά.

10. Οι … στην αυλή του Μοναστηριού τους είχαν και το Μνημείο του Λυσικράτη.

 

Υπεύθυνη: κ. Οικονόμου Ε.